Доклад «Сребреница — зона безопасности»: его влияние на внутриполитические споры и общественный резонанс
DOI:
https://doi.org/10.21638/11701/spbu06.2019.209Аннотация
Статья анализирует политическую и общественную реакцию на опубликованный в 2002 г. Нидерландским институтом военной документации доклад «Сребреница - зона безопасности». Спорными моментами остаются признание ответственности и вины Королевства Нидерландов за действия голландского миротворческого контингента на Балканах в 1995 г., a также отношение голландского населения к миротворчеству, оценка действий правительства в вопросах размещения голландских войск за рубежом. Для Нидерландов как страны - приверженца действий в международно-правовом поле актуальными остаются морально-этические аспекты гуманитарного вмешательства и поведения государства на международной арене. Данный вопрос важен для других стран - членов Европейского союза в свете продолжающегося поиска решения для конфликта в Сирии и связанных с ним вопросов миграции, безопасности границ и противодействия терроризму. Цель данной статьи - показать, как обнародование документа повлияло на изменения во внешней и внутренней политике Нидерландов, почему была переосмыслена миротворческая стратегия. В работе дается оценка расследованиям парламентских и иных комиссий, научным и политическим публикациям, документальным свидетельствам и материалам средств массовой информации. Автор описывает метод параллельного процесса изучения Доклада НИОД, использованный голландским историком Ээлко Руниа. Огромное количество разбирательств и расследований в Нидерландах после событий в Сребренице свидетельствует о росте противоречий в голландском истеблишменте, неоднозначности и отсутствии единства в проведении голландской миротворческой политики. Нидерланды как международный партнер потеряли доверие других государств. Хотя тема падения анклава до сих пор остается весьма болезненной для Нидерландов, в целом голландское правительство признало свою политическую ответственность за гибель мирных боснийских граждан.
Ключевые слова:
Нидерланды, миротворчество, Сребреница, НИОД, голландское миротворчество
Скачивания
Библиографические ссылки
De Interkerkelijke Omroep Nederland (IKON). URL: http://www.ikonrtv.nl/ (дата обращения: 14.05.2015).
Onwetendheid over Srebrenica groot [Ignorance of the Big Srebrenica]. 8 July, 2005. URL: http://static.nos.nl/nosjournaal/artikelen/2005/7/8/080705_enquete_ikon_srebr.html (дата обращения: 05.07.2015).
Everts Ph. Democracy and Military Force. New York: Palgrave, 2002. 272 p.
Honig J.W., Both N. Srebrenica: Record of a War Crime. New York: Penguin, 1997. 204 p.
Bildt J. van de Srebrenica: A Dutch national trauma // Journal of Peace. Conflict & Development. 2015. No. 21. P. 115–145.
Cornellise L. Voorwaarden aan nieuwe uitzendingen // De Trouw. 1995. 31 October. URL: http://www.trouw.nl/tr/nl/5009/Archief/article/detail/2657377/1995/10/31/Voorwaarden-aan-nieuwe-uitzendingen.dhtml (дата обращения: 12.05.2015).
Delpla I., Bougarel X., Fournel J.-L. (eds). Investigating Srebrenica — Institutions, Facts, Responsibilities. I.Delpla [et al.]. New York: Berghahn Books, 2012. 224 p.
Srebrenica: a ‘safe’ area. Appendix IV. History and Reminders in East Bosnia. The Netherlands Institute for War Documentation. 2002. 135 p. URL: https://niod.nl/sites/niod.nl/files/G.Duijzings — Geschiedenisen herinnering in Oost-Bosnië. De achtergronden van de val van Srebrenica — Engels.pdf (дата обращения: 26.02.2011).
Honig J.W. Strategy and Genocide: Srebrenica as an Analytical Challenge // Southeast European and Black Sea Studies. 2007. Vol. 7, No. 3. P. 399–416.
Doorn J.A.A. van. Niod-rapport: te laat, te lang en slordig bovendien // De Trouw. 2002. 17 April. URL: http://www.trouw.nl/tr/nl/5009/Archief/article/detail/2777440/2002/04/17/Niod-rapport-te-laat-telang-en-slordig-bovendien.dhtml (дата обращения: 15.05.2015).
Runia E. “Forget About It”: Parallel Processing in the Srebrenica Report // History and Theory. 2004. Vol. 43, No. 3. P. 295–320.
Правовая система Нидерландов / отв. ред. В.В.Бойцова, Л.В.Бойцова. М.: Зерцало, 1998. 432 с.
Rapport van de Tijdelijke commissie besluitvorming uitzendingen // Tweede Kamer Der Staten — Generaal. Vergaderjaar 1999–2000. 2000. 26454, No. 8. 507 p. URL: http://parlis.nl/pdf/kamerstukken/KST47349_2.pdf (дата обращения: 04.07.2015).
Missie zonder vrede, Parlementaire Enquête Srebrenica // Tweede Kamer der Staten Generaal. Vergaderjaar 2002–2003. 2003. 28506, No. 5. URL: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-28506-5.html (дата обращения: 04.07.2015).
RIOD: geen hinder van studie Kamer naar Srebrenica // De Volkstrant. 16 December, 1998. URL: http://www.volkskrant.nl/archief/riod-geen-hinder-van-studie-kamer-naar-srebrenica~a466943/ (дата обращения: 09.07.2015).
Wind O. van der. Rapport gebaseerd op de debriefing Srebrenica. Assen: [S.l.], 1995. 48 p.
Kemenade J. van. Omtrent Srebrenica. Rapport over de verzameling en verwerking van informatie door der defencie — organisatie over gebeurtenissen rond de val van de enclave Srebrenica. The Hague: [S.l.], 1998. 55 p.
Faber J.M. Srebrenica: De genocide die niet werd voorkomen. Den Haag: Moretus, 2002. 188 p.
Baudet Fl. Srebrenica, een ‘veilig’ gebied. Het laatste woord over de val van een safe area? // Tijdschrift voor Geschiedenis. 2003. Vol. 116, No. 2. P. 11–27.
Baets A.de. Waarheids strategieën van rechters en historici // Tijdschrift voor Geschiedenis. 2003. Vol. 116, No. 2. P. 28–46.
Ankersmith F. ‘Een schuld zonder schuldigen?’ Morele en polietieke oordelen in het Srebrenicarapport // Tijdschrift voor Geschiedenis. 2003. Vol. 116, No. 2. P. 78–101.
Srebrenica: The Dutch Role in the Massacre (2008): Journeyman Pictures // Youtube. URL: https://www.youtube.com/watch?v=2jf1yIhMiy0 (дата обращения: 10.02.2015).
Westerman F., Rijs B. Srebrenica, het zwartste scenario. Amsterdam: Atlas, 1997. 293 p.
Dobbs M. Mladic and the Piano Player // Foreign Policy. 28 March, 2012. URL: http://foreignpolicy.com/2012/03/28/mladic-and-the-piano-player/ (дата обращения: 16.07.2015).
Karremans ill-suited to command Srebrenica. Radio Netherlands Worldwide (RNW) Archive. [S.l., s. a.]. URL: https://www.rnw.org/archive/karremans-ill-suited-command-srebrenica (дата обращения: 16.07.2015).
Karremans Th. Srebrenica, who cares?: Een puzzel van de werkelijkheid. Nieuwegein: Arko, 1998. 357 p.
Weerdenburg J. van. Lessen uit Srebrenica: Nederland en internationale vredesmissies. Utrecht: Prestige, 1998. 67 p.
Srebrenica Debate — Eyewitness testimonials Srebrenica genocide: DocsOnline. Amsterdam, 2 April, 2012. URL: Youtube. Electronic data. [S.l.]. 2013. URL: https://www.youtube.com/watch?v=N6aWudIffEM&list=PLWS1LvBfxKkJdJcG_vyFCMi0sj60Sr4Sh&index=12 (дата обращения: 15.07.2015).
Dijkema W. Dutchbat in vredesnaam. Januari, 1995 — juli 1995. Rijswijk: Début, 1996. 336 p.
Газета: «У нас не было приказа умирать, спасая мусульман» // Интерфакс. Религия. 2005. URL: http://www.interfax-religion.ru/print.php?act=print_media&id=2417 (дата обращения: 23.07.2015).
Missie zonder vrede, Parlementaire Enquête Srebrenica // Tweede Kamer der Staten — Generaal. Vergaderjaar 2002–2003. 2003. 28506, No. 5. URL: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-28506-5.html (дата обращения: 04.07.2015).
Mothers of Srebrenica against the State. Effects of the fall of Srebrenica ECLI:NL:RBDHA:2014:8748 // Rechtbank Den Haag. The Hague, 17 July, 2014. URL: http://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:RBDHA:2014:8748 (дата обращения: 14.07.2015)
References
De Interkerkelijke Omroep Nederland (IKON), available at: http://www.ikonrtv.nl/ (accessed: 14.05.2015).
Onwetendheid over Srebrenica groot [Ignorance of the Big Srebrenica] (2005), available at: http://static.nos.nl/nosjournaal/artikelen/2005/7/8/080705_enquete_ikon_srebr.html (accessed: 05.07.2015).
Everts, Ph. (2002), Democracy and Military Force, Palgrave, New York , USA.
Honig, J.W., Both, N. (1997), Srebrenica: Record of a War Crime, Penguin, New York, USA.
Bildt, J. van de (2015), “Srebrenica: A Dutch national trauma”, Journal of Peace, Conflict & Development, no. 21, pp. 115–145.
Cornellise, L. (1995), “Voorwaarden aan nieuwe uitzendingen” [Preconditions for future missions], De Trouw, 31 October, available at: http://www.trouw.nl/tr/nl/5009/Archief/article/detail/2657377/1995/10/31/Voorwaarden-aan-nieuwe-uitzendingen.dhtml (accessed: 12.05.2015).
Delpla I., Bougarel, X. and Fournel J.-L. (eds) (2012), Investigating Srebrenica — Institutions, Facts, Responsibilities, Berghahn Books, New York, USA.
Srebrenica: a ‘safe’ area. Appendix IV. History and Reminders in East Bosnia. The Netherlands Institute for War Documentation. 2002. 135 p. available at: https://niod.nl/sites/niod.nl/files/G.Duijzings — Geschiedenis en herinnering in Oost-Bosnië. De achtergronden van de val van Srebrenica — Engels.pdf (accessed: 26.02.2011).
Honig, J.W. (2007), “Strategy and Genocide: Srebrenica as an Analytical Challenge”, Southeast European and Black Sea Studies, vol. 7, no. 3, pp. 399–416.
Doorn, J.A.A. van (2002), “Niod-rapport: te laat, te lang en slordig bovendien” [NIOD report: too late, too long and sloppy moreover], De Trouw, 17 April, available at: http://www.trouw.nl/tr/nl/5009/Archief/article/detail/2777440/2002/04/17/Niod-rapport-te-laat-te-lang-en-slordig-bovendien.dhtml (accessed: 15.05.2015).
Runia, E. (2004), “’Forget About It’: Parallel Processing in the Srebrenica Report”, History and Theory, vol. 43, no. 3, pp. 295–320.
Boitsova, V.V. and Boitsova, L.V.(eds) (1998), Pravovaia sistema Niderlandov [The legal system of the Netherlands], Zerkalo Publ., Moscow, Russia. (In Russian)
“Rapport van de Tijdelijke commissie besluitvorming uitzendingen” [Interim Commission on Decision Making during Peace Operations] (2000), Tweede Kamer Der Staten — Generaal. Vergaderjaar 1999–2000, no. 26454, no 8, available at: http://parlis.nl/pdf/kamerstukken/KST47349_2.pdf (accessed: 04.07.2015).
“Missie zonder vrede, Parlementaire Enquête Srebrenica” [Mission without Peace, Parliamentary Inquiry into Srebrenica] (2003), Tweede Kamer der Staten Generaal. Vergaderjaar 2002–2003, 28506, no. 5, available at: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-28506-5.html (accessed: 04.07.2015).
“RIOD: geen hinder van studie Kamer naar Srebrenica” [NIOD: no disturbance of studying on Srebrenica] (1998), De Volkstrant, 16 December, available at: http://www.volkskrant.nl/archief/riod-geen-hinder-van-studie-kamer-naar-srebrenica~a466943/ (accessed: 09.07.2015).
Wind, O. van der (1995), Rapport gebaseerd op de debriefing Srebrenica [Report Based on Debriefing Srebrenica], Assen, Netherlands.
Kemenade, J. van (1998), Omtrent Srebrenica. Rapport over de verzameling en verwerking van informatie door der defencie — organisatie over gebeurtenissen rond de val van de enclave Srebrenica [Regarding Srebrenica: Report on the Collection and Processing of Information by the Defense Organization Concerning Events with Regard to the Fall of the Srebrenica Enclave], The Hague, Netherlands.
Faber, J.M.(2002), Srebrenica: De genocide die niet werd voorkomen [“Srebrenica: The genocide that was not prevented”], Moretus, Den Haag, Netherlands.
Baudet, Fl. (2003), “Srebrenica, een ‘veilig’ gebied. Het laatste woord over de val van een safe area?” [Srebrenica, a ‘safe’ area. The final word on the fall of the Muslim enclave], Tijdschrift voor Geschiedenis, vol. 116, no 2, pp. 11–27.
Baets, A. de (2003), “Waarheids strategieën van rechters en historici” [After the genocide: truth strategies of judges and historians], Tijdschrift voor Geschiedenis, vol. 116, no 2, pp. 28–46.
Ankersmith, F. (2003), “’Een schuld zonder schuldigen?’ Morele en polietieke oordelen in het Srebrenica — rapport” [Between shame and guilt: morals and politics in the NIOD-report], Tijdschrift voor Geschiedenis, 2003, vol. 116, no 2, pp. 78–101.
Srebrenica: The Dutch Role in the Massacre (2008): Journeyman Pictures, available at: https://www.youtube.com/watch?v=2jf1yIhMiy0 (accessed: 10.02.2015).
Westerman, F. and Rijs, B.(1997), Srebrenica, het zwartste scenario [Srebrenica, the blackest scenario], Atlas, Amsterdam, Netherlands.
Dobbs, M. (2012), “Mladic and the Piano Player”, Foreign Policy, 28 March, available at: http://foreignpolicy.com/2012/03/28/mladic-and-the-piano-player/ (accessed: 16.07.2015).
“Karremans ill-suited to command Srebrenica”, Radio Netherlands Worldwide (RNW) Archive, available at: https://www.rnw.org/archive/karremans-ill-suited-command-srebrenica (accessed: 16.07.2015).
Karremans, Th. (1998), Srebrenica, who cares?: Een puzzel van de werkelijkheid [Srebrenica, Who cares? A puzzle of the Reality], Arko, Nieuwegein, Netherlands.
Weerdenburg, J. van (1998), Lessen uit Srebrenica: Nederland en internationale vredesmissies [Lessons of Srebrenica: The Netherlands and International Peacekeeping Operations], Prestige, Utrecht, Netherlands.
Srebrenica Debate — Eyewitness testimonials Srebrenica genocide: DocsOnline. Amsterdam, 2 April, 2012, available at: https://www.youtube.com/watch?v=N6aWudIffEM&list=PLWS1LvBfxKkJdJcG_vyFCMi0sj60Sr4Sh&index=12 (accessed: 15.07.2015).
Dijkema, W. (1996), Dutchbat in vredesnaam. Januari, 1995 — juli 1995 [Dutchbat in the name of peace. January 1995 — July 1995], Début, Rijswijk, Netherlands.
“Gazeta: ‘U nas ne bylo prikaza umirat’, spasaia musul’man’” [Newspaper: We do not have an order to die rescuing Muslims] (2005), Interfaks. Religiia, available at: http://www.interfax-religion.ru/print.php?act=print_media&id=2417 (accessed: 23.07.2015). (In Russian)
“Missie zonder vrede, Parlementaire Enquête Srebrenica” [Mission without Peace , Parliamentary Inquiry into Srebrenica] (2003), Tweede Kamer der Staten — Generaal. Vergaderjaar 2002–2003, 28506, no. 5, available at: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-28506-5.html (accessed: 04.07.2015).
“Mothers of Srebrenica against the State. Effects of the fall of Srebrenica ECLI:NL:RBDHA:2014:8748” (2014), Rechtbank Den Haag [The Court of the Hague], The Hague, 17 July, available at: http://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:RBDHA:2014:8748 (accessed: 14.07.2015).
Загрузки
Опубликован
Как цитировать
Выпуск
Раздел
Лицензия
Статьи журнала «Вестник Санкт-Петербургского университета. Международные отношения» находятся в открытом доступе и распространяются в соответствии с условиями Лицензионного Договора с Санкт-Петербургским государственным университетом, который бесплатно предоставляет авторам неограниченное распространение и самостоятельное архивирование.